Παθήσεις Δέρματος

Παθήσεις Δέρματος: Ποιες είναι;

Το δέρμα είναι το μεγαλύτερο σε μέγεθος όργανο του ανθρώπινου σώματος. Εκτελεί μια πλειάδα φυσιολογικών λειτουργιών όπως η ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος, η αποβολή τοξινών μέσω του ιδρώτα, η συμμετοχή στην παραγωγή ορμονών (π.χ. βιταμίνη D) κ.α. Υπάρχουν διάφορες παθήσεις του δέρματος, που περιλαμβάνουν από τις πιο απλές και εύκολα αντιμετωπίσιμες όπως μια επιφανειακή φλεγμονή/απόστημα ή θλαστικό τραύμα, μέχρι απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις όπως το μελάνωμα.

Πολλές φορές ο Χειρουργός καλείται να αντιμετωπίσει τέτοιες παθήσεις δέρματος και γι’ αυτό το λόγο θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα εξοικειωμένος με ειδικές τεχνικές που εξασφαλίσουν τη θεραπεία και το άριστο αισθητικό αποτέλεσμα.

Επιπλέον, απαιτείται εμπειρία ώστε να είναι σε θέση να αναγνωρίσει και να εκτιμήσει την εκάστοτε δερματική βλάβη κι αν την κρίνει ύποπτη να προχωρήσει σε βιοψία ή και εξαίρεσή της χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση. Ενδεικτικά αναφέρονται μερικές από τις συχνότερες παθήσεις του δέρματος όπου απαιτείται η συνδρομή του Χειρουργού.

ΤΙ ΕΊΝΑΙ ΟΙ ΣΠΊΛΟΙ;

Οι γνωστές σε όλους μας «ελιές». Μονήρεις ή πολλαπλοί, συγγενείς ή επίκτητοι (νέο-εμφανιζόμενοι), απλοί ή σύνθετοι στην ιστολογική τους εξέταση, συνηθέστερα είναι «αθώοι» και αφαιρούνται για αισθητικούς λόγους ή προληπτικά επί ανησυχίας του ατόμου.

Σπίλοι, όμως, με ύποπτα χαρακτηριστικά όπως ανώμαλα όρια, αλλαγή χρώματος, αύξηση μεγέθους κ.α. μπορεί να έχουν κακόηθες δυναμικό (δυσπλαστικοί σπίλοι) ή να πρόκειται ακόμα και για αρχόμενο μελάνωμα, οπότε η εξαίρεση κάθε βλάβης που θέτει υπόνοια για ένα από τα παραπάνω επικίνδυνα ενδεχόμενα θεωρείται επιβεβλημένη.

ΤΙ ΕΊΝΑΙ ΟΙ ΚΎΣΤΕΙΣ;

Συνηθέστερα σμηγματογόνες, ιδιαίτερα σε άτομα με λιπαρού τύπου δέρμα και έντονη εφίδρωση. Έχουν σχηματισμένο τοίχωμα, μαλακή σύσταση, είναι ελαφρώς κινητοί σχηματισμοί κάτω από το δέρμα και συνήθως δεν προκαλούν ενόχληση στο άτομο.

Εάν, όμως, επισυμβεί φλεγμονή και αποστηματοποίησή τους τότε διογκώνονται, πονούν αρκετά και συνήθως τότε αναζητείται ιατρική βοήθεια. Στην οξεία φάση του αποστήματος η ολική αφαίρεση της κύστης μαζί με όλο το τοίχωμα της (ώστε να μην ξαναδημιουργηθεί στο σημείο αυτό) μπορεί και να μην είναι δυνατή, οπότε εκτελείται σχάση με μικρή τομή ώστε να παροχετευθεί το πύον και ν ανακουφιστεί ο ασθενής.

Η οριστική αφαίρεση της κύστης συνήθως θα ακολουθήσει μετά από κάποιο χρονικό διάστημα μερικών εβδομάδων.

ΤΙ ΕΊΝΑΙ ΤΑ ΘΛΑΣΤΙΚΑ ΤΡΑΥΜΑΤΑ;

Λύση της συνέχειας της επιδερμίδας (και ίσως και βαθύτερων στοιβάδων του δέρματος) μετά από τραυματισμό. Πέρα από τον σωστό καθαρισμό του τραύματος και την τεχνικά άρτια συρραφή του ώστε να μην δημιουργηθεί αντιαισθητική ουλή, ο Χειρουργός θα πρέπει να αξιολογήσει και την κατάσταση των υποκείμενων ιστών (π.χ. τένοντες, νεύρα, μυς κλπ), ώστε να μην μείνουν αδιάγνωστες και αθεράπευτες πιθανές κακώσεις βαθύτερων οργάνων.

ΤΙ ΕΊΝΑΙ ΤΑ ΕΓΚΑΥΜΑΤΑ;

Χημικά, θερμικά, εκ τριβής κ.α. Η θεραπεία εξαρτάται από την έκταση της εγκαυματικής επιφάνειας (ποσοστό επί τοις % της ολικής επιφάνειας του δέρματος) αλλά και το βάθος της καταστροφής των ιστών (α’, β’ ή γ’ βαθμού). Ένα μικρής έκτασης και βάθους έγκαυμα μπορεί να αντιμετωπιστεί σε εξωτερική βάση με τη χρήση ειδικών επουλωτικών και αντιμικροβιακών αλοιφών, επιθεμάτων και ίσως και αντιβιοτικών.

Σε βαρύτερα εγκαύματα ίσως απαιτηθεί η νοσηλεία σε νοσοκομείο για υποστήριξη του ασθενούς σε πολλαπλά επίπεδα και αποκατάσταση ακόμα και με χρήση μοσχευμάτων. Τα πιο επικίνδυνα εγκαύματα είναι αυτά που αφορούν σε βλάβη των αεραγωγών (εισπνοή χημικών αερίων ή μεγάλης ποσότητας καπνού), σε κυκλοτερή εγκαύματα του τραχήλου (ειδικότερα στα παιδιά) ή σε μεγάλη επιφάνεια δέρματος.

Και πάλι τα παιδιά στην περίπτωση αυτή είναι πιο ευαίσθητα, καθώς σε αυτά συμβαίνει ευκολότερα η απώλεια θερμότητας και κινδυνεύουν περισσότερο απ’ ότι ένας ενήλικας με την ίδια εγκαυματική επιφάνεια.

ΤΙ ΕΊΝΑΙ ΤΑ ΛΙΠΩΜΑΤΑ;

Καλοήθεις όγκοι που παραμένουν σταθεροί σε μέγεθος για χρόνια ή αυξάνονται αργά. Μονήρη ή πολλαπλά (λιπομάτωση), συνήθως αφαιρούνται για αισθητικούς λόγους. Αν ένας όγκος που μοιάζει κλινικά με λίπωμα πονάει με την ψηλάφησή ή του μεγαλώνει γρήγορα σε μέγεθος, τότε πρέπει να εξαιρείται χειρουργικά και να ελέγχεται στο μικροσκόπιο, καθώς μπορεί να πρόκειται για αγγειολίπωμα ή ακόμη χειρότερα λιποσάρκωμα.

ΤΙ ΕΊΝΑΙ ΤΑ ΈΛΚΗ ΑΠΟ ΚΑΤΆΚΛΙΣΗ;

Εμφανίζονται σε σημεία πουν ασκείται πίεση από το βάρος του σώματος (κόκκυγας, ισχία, σφυρά κλπ) σε ασθενείς παρατεταμένα/μόνιμα κλινήρεις λόγω κάποιας σοβαρής πάθησης (αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, παραπληγία άνοια κ.α.). Η πρόληψη είναι ιδιαίτερα σημαντική και συνίσταται στη αλλαγή θέσης σώματος του ασθενούς κάθε 2-3 ώρες, στη χρήση ειδικού στρώματος αέρα και μαξιλαριών στα σημεία πίεσης, τη θρεπτική υποστήριξη του ατόμου και την επιθετική φροντίδα κάθε σημείου του δέρματος που εμφανίζει δυσλειτουργία λόγω της πίεσης (ερυθρότητα, ξηρότητα, εκροή υγρού κλπ).

Αν τελικά παρ’ όλ’ αυτά εμφανιστούν ένα ή περισσότερα έλκη κατάκλισης (pressure ulcers) απαιτείται εξειδικευμένη φροντίδα και συχνή εκτίμηση από έμπειρο Χειρουργό, που συνήθως ξεκινάει με τον χειρουργικό καθαρισμό του έλκους, ώστε να αφαιρεθούν οι νεκρωμένοι ιστοί και να ξεκινήσει η αναγέννηση του δέρματος και των πασχόντων ιστών.

ΤΙ ΕΊΝΑΙ Η ΕΙΣΦΡΥΣΗ ΟΝΥΧΟΣ;

Ανατομικοί λόγοι (π.χ. ονυχοκύρτωση), χρήση ακατάλληλων/στενών υποδημάτων, κακή περιποίηση των νυχιών κ.α. μπορεί να επιτρέψουν την είσοδο του νυχιού των ποδιών στο πέριξ δέρμα, πάθηση που κυρίως αφορά τον μεγάλο δάκτυλο των κάτω άκρων.

Μπορεί να πρόκειται για έναν απλό ερεθισμό του δέρματος, ο οποίος όμως εάν επιμείνει οδηγεί στον σχηματισμό κοκκιώματος ή και αποστήματος. Τότε η κατάσταση γίνεται αρκετά επώδυνη με εκροή πύου και ο ασθενής προσέρχεται με δυσκολία στη βάδιση. Με τοπική αναισθησία αφαιρείται το τμήμα του νυχιού που εισχωρεί στο δέρμα (μερική ονυχεκτομή), ενώ όταν η κατάσταση υποτροπιάζει συχνά μπορεί να απαιτηθεί συμπληρωματικά επιπλέον αφαίρεση/καταστροφή της μήτρας του νυχιού στο σημείο αυτό απ’ όπου βγαίνει το παθολογικό τμήμα του νυχιού.

Άλλου τύπου παθήσεις του δέρματος;

– Τύλος (γνωστός ως «κάλος»), σε σημεία πίεσης από τα παπούτσια συνήθως
– Σμηγματορροϊκή υπερκεράτωση: πολλαπλές, καλοήθεις βλάβες που εμφανίζονται συνηθέστερα σε ηλικιωμένους
– Κερατοακάνθωμα: καλοήθης όγκος, που συχνά απαιτείται βιοψία προκειμένου να αποκλεισθεί καρκίνος του δέρματος
– Αιμαγγείωμα: συγγενείς βλάβες με υπερπλασία του αγγειακού στοιχείου
– Θηλώματα: μικρά ανώδυνα οζίδια σε σημεία τριβής και υγρασίας από την παρουσία ιδρώτα (λαιμός, μασχάλες, βουβωνικές χώρες κλπ)
– Κονδυλώματα
– Ερυσίπελας: ερυθρότητα της πρόσθιας επιφάνειας των κάτω άκρων κυρίως λόγω στρεπτοκοκκικής λοίμωξης που κάνει εικόνα κυτταρίτιδας
– Θρομβοφλεβίτιδα κάτω άκρων /φλεβική θρόμβωση επιπολής (που μπορεί να συνυπάρχει και με εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση): ερυθρότητα, διόγκωση και πόνος κατά μήκος των επιφανειακών φλεβών των κάτω άκρων (μείζονα κα ελάσσονα σαφηνής φλέβα)
.