23 Μάι Φλεγμονή και κύστη κόκκυγος: Πώς σχετίζονται;
Η κύστη κόκκυγος αποτελεί μια χρόνια πάθηση του δέρματος που αναπτύσσεται στην περιοχή του κόκκυγα, στην κορυφή δηλαδή της σχισμής μεταξύ των γλουτών. Αυτή η κύστη συνήθως περιέχει υπολείμματα τριχών και κυττάρων του δέρματος. Το πρόβλημα με αυτή την πάθηση ωστόσο προκύπτει όταν αναπτυχθεί φλεγμονή στην περιοχή όπου έχει αναπτυχθεί η κύστη κόκκυγος. Η φλεγμονή αυτή οδηγεί σε πόνο, οίδημα και μερικές φορές σοβαρές λοιμώξεις. Κατανοώντας την περίπλοκη σχέση ανάμεσα στη φλεγμονή και την κύστη κόκκυγος, διευκολύνεται η εφαρμογή στοχευμένων θεραπευτικών σχεδίων που μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά τη μακροχρόνια ανακούφιση των ασθενών.
Τι είναι η κύστη κόκκυγος;
Η κύστη κόκκυγος είναι μια επώδυνη πάθηση του δέρματος στην περιοχή της μεσογλουτιαίας σχισμής. Θεωρείται ότι αναπτύσσεται όταν τρίχες στην περιοχή του κόκκυγα διεισδύουν κάτω από το δέρμα, με αποτέλεσμα να σχηματίζεται μια κύστη. Η ανάπτυξη κύστης συνδράμει στον σχηματισμό συριγγίου κάτω από το δέρμα, το οποίο αποκαλείται τριχοφωλεακό συρίγγιο, χωρίς αυτό να προκαλεί περαιτέρω ενοχλήσεις στον ασθενή καθώς δε συνοδεύεται από έντονο πόνο ή οίδημα. Αν και η πάθηση επηρεάζει κυρίως άνδρες στα τέλη της εφηβείας έως τις αρχές των είκοσι ετών, μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε άτομο, ανεξαρτήτως ηλικίας ή φύλου. Η χρόνια και υποτροπιάζουσα φύση της πάθησης, σε συνδυασμό με την τάση της να προκαλεί σοβαρή ενόχληση και να επηρεάζει την ποιότητα ζωής, ωθεί τους ασθενείς να επισκεφθούν τελικά έναν γιατρό.
Αίτια ανάπτυξης μιας κύστης κόκκυγος
Η ακριβής αιτία εμφάνισης μιας κύστης κόκκυγος δεν είναι πλήρως κατανοητή, αλλά έχουν εντοπιστεί αρκετοί παράγοντες που συμβάλλουν στην ανάπτυξή της. Η τριβή και η πίεση μπορεί να ωθήσουν κάποιες πιο χαλαρές τρίχες κάτω από το δέρμα. Το σώμα αντιμετωπίζει τις τρίχες ως ξένο σώμα, με αποτέλεσμα να πυροδοτείται μια ανοσολογική απόκριση. Η ανοσολογική αυτή απόκριση έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργείται μια κύστη γύρω από την τρίχα που έχει εισχωρήσει στο δέρμα. Η τριβή μπορεί να προκληθεί από στενά ρούχα, ποδήλατο ή παρατεταμένες περιόδους καθίσματος. Αυτές οι κύστεις εμφανίζονται πιο συχνά σε άτομα με οικογενειακό ιστορικό. Τα άτομα που παρουσιάζουν υπερβολική τριχοφυΐα σε όλο το σώμα και ιδίως στην περιοχή των γλουτών, έχουν υπερβολικό σωματικό βάρος ή είναι σωματικά αδρανή έχουν υψηλότερο κίνδυνο να εμφανίσουν αυτές τις κύστεις. Άλλοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν το παρατεταμένο κάθισμα, την κακή υγιεινή και την κληρονομική προδιάθεση.
Σχέση ανάμεσα στη φλεγμονή και την κύστη κόκκυγος
Η φλεγμονή είναι δυστυχώς μια θεμελιώδης πτυχή της παθογένεσης μιας κύστης κόκκυγος. Όταν οι τρίχες διεισδύουν στο δέρμα, εισάγουν βακτήρια από την επιφάνεια στους υποδόριους ιστούς, πυροδοτώντας μια ανοσολογική απόκριση. Αυτή η ανοσοαπόκριση χαρακτηρίζεται από την ενεργοποίηση φλεγμονωδών κυττάρων, όπως τα ουδετερόφιλα και τα μακροφάγα, τα οποία απελευθερώνουν κυτοκίνες και άλλους φλεγμονώδεις μεσολαβητές. Αυτές οι ουσίες λειτουργούν συγκεντρώνοντας περισσότερα ανοσοκύτταρα στο σημείο διείσδυσης των τριχών, επιδεινώνοντας τη φλεγμονώδη διαδικασία. Με την πάροδο του χρόνου, επαναλαμβανόμενη μόλυνση και φλεγμονή μπορεί να οδηγήσει στο σχηματισμό συριγγίων, τα οποία είναι κανάλια που μπορούν να εκτείνονται από την κύρια θέση της κύστης και να αναδυθούν στην επιφάνεια του δέρματος, εκκρίνοντας πύον και άλλα υγρά.
Κλινική εικόνα και διάγνωση
Οι ασθενείς με κύστη κόκκυγος συνήθως παρουσιάζουν πόνο στο κάτω μέρος της πλάτης, κοντά στην κορυφή των γλουτών, που επιδεινώνεται ιδιαίτερα κατά το κάθισμα για μεγάλες περιόδους ή την παρατεταμένη ορθοστασία. Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν ερυθρότητα, οίδημα και εκροή πύου ή αίματος από ένα μικρό άνοιγμα στο δέρμα. Κυρίαρχο διαγνωστικό μέσο είναι η κλινική εξέταση, ακολουθούμενη σε σπάνιες περιπτώσεις από απεικονιστικές εξετάσεις, όπως ο υπέρηχος, οι οποίες συμβάλλουν στην αξιολόγηση της έκτασης της πάθησης.
Θεραπευτική προσέγγιση προκειμένου να υποχωρήσει η φλεγμονή και η ίδια η κύστη κόκκυγος
Η θεραπεία μιας κύστης κόκκυγος επικεντρώνεται στην εξάλειψη της λοίμωξης, στη μείωση της φλεγμονής και στην πρόληψη της υποτροπής. Η αρχική αντιμετώπιση περιλαμβάνει συνήθως συντηρητικά μέτρα, όπως η διατήρηση της βέλτιστης υγιεινής της περιοχής, η αποτρίχωση και η χρήση ζεστών επιθεμάτων. Για οξείες λοιμώξεις, συχνά ενδείκνυται η χορήγηση αντιβιοτικής αγωγής και η χειρουργική παροχέτευση του περιεχομένου της κύστης.
Για υποτροπιάζοντα περιστατικά, συχνά έχουν ένδειξη πιο επεμβατικές επιλογές. Μέχρι πρότινος, η λύση ήταν χειρουργική, με ριζική αφαίρεση της κύστης (τοίχωμα και περιεχόμενο). Ωστόσο, η επέμβαση ακολουθείται από μια μακρά κι επώδυνη περίοδο μετεγχειρητικής αποκατάστασης, κάτι που λειτουργούσε πολλές φορές αποτρεπτικά για τους ασθενείς. Το πρόβλημα αυτό στη χειρουργική αντιμετώπιση της πάθησης αποκαταστήθηκε με την καινοτόμα και ανώδυνη μέθοδο που περιλαμβάνει τη θεραπεία της κύστης κόκκυγα με laser. Αυτή η τεχνική εφαρμόζεται με ειδικό καθετήρα ο οποίος εκλύει θερμική ενέργεια laser, καταστρέφοντας τα εσωτερικά τοιχώματα της κύστης με ελεγχόμενο τρόπο. Η ακτινοβολία του laser ενεργοποιεί μια άσηπτη φλεγμονή που προωθεί την ταχεία επούλωση, προσφέροντας οριστική απαλλαγή από το πρόβλημα. Με αυτή την τεχνική που εφαρμόζει με επιτυχία ο Γενικός Χειρουργός Πειραιάς Δρ. Γεώργιος Γεωργίου, τόσο η φλεγμονή που αναπτύσσεται όσο και η ίδια η κύστη κόκκυγος αντιμετωπίζονται ανώδυνα, αναίμακτα και κυρίως μόνιμα.