Μετεγχειρητική Κήλη

Τι είναι η μετεγχειρητική κήλη;

Η μετεγχειρητική κήλη πρόκειται για τύπο κήλης που παρουσιάζεται μετά από κάποιου τύπου χειρουργική επέμβαση στο σημείο της ουλής (με πιθανότητα 5-10%), σαν αποτέλεσμα της μη φυσιολογικής σύγκλεισης των κοιλιακών τοιχωμάτων.

Συνήθως είναι ευμεγέθης και υπάρχουν εκτεταμένες συμφύσεις λόγω του προηγούμενου χειρουργείου. Αν μετά την εμφάνιση της μετεγχειρητικής κήλης η χειρουργική αποκατάσταση καθυστερήσει αρκετά, η επέμβαση μπορεί να αποδειχθεί μια πραγματική πρόκληση για το Χειρουργό, καθώς τα κοιλιακά τοιχώματα συνήθως έχουν χαλαρώσει επιπλέον και οι μύες έχουν ατροφήσει, με συνέπεια την δύσκολη σύγκλεισή τους.

Ποια είναι τα αίτια εμφάνισης;

Οι κήλες στο κοιλιακό τοίχωμα κυρίως εμφανίζονται μετά από «ανοιχτού» τύπου επεμβάσεις, καθώς οι τομές είναι μεγάλες και η συρραφή των κοιλιακών τοιχωμάτων μπορεί να χαλαρώνει με την πάροδο του χρόνου. Αξίζει, όμως, να σημειωθεί ότι μετεγχειρητικές κήλες μπορεί προκληθούν και μετά από λαπαροσκοπικές επεμβάσεις, στο σημείο απ’ όπου τα λαπαροκοπικά εργαλεία διέρχονται από το κοιλιακό τοίχωμα.

Παρ’ όλο που οι τομές είναι της τάξης του 1 εκατοστόμετρου, έχουν αναφερθεί περιπτώσεις κατά τις οποίες ενδοκοιλιακό λίπος προπίπτει και δημιουργεί κήλη. Μικρή μεν και χωρίς κίνδυνο περίσφιξης του εντέρου (αφού είναι πολύ μικρό το χάσμα), δυνητικά ενοχλητική για τον ασθενή δε.

Επιβαρυντικοί παράγοντες για την δημιουργία των μετεγχειρητικής κήλης είναι η χρόνια πνευμονοπάθεια, η παχυσαρκία, οι προηγηθείσες επιμολύνσεις (π.χ. διαπύηση) του χειρουργικού τραύματος, η χρόνια δυσκοιλιότητα. Επίσης, όταν μια επέμβαση πραγματοποιείται επειγόντως, όταν ο ασθενής λαμβάνει μεταγγίσεις λόγω αιμορραγίας ή όταν υπάρχει σηπτική κατάσταση (περιτονίτιδα), οι πιθανότητες εμφάνισης κήλης σύντομα μετά την ανάρρωση του ασθενούς αυξάνονται σημαντικά.

Τι συμπτώματα προκαλεί η μετεγχειρητική κήλη;

Η προβολή του περιεχομένου της κοιλιάς προς τα έξω διαμέσου του χάσματος των μυών είναι το κυρίαρχο σύμπτωμα. Η κήλη γίνεται αντιληπτή λίγους μήνες μετά την αρχική επέμβαση και συνήθως εντός του πρώτου έτους. Λόγω των συμφύσεων από την προηγούμενη επέμβαση μπορεί να εμφανίζονται επιπλέον δυσπεπτικά ενοχλήματα, όπως ναυτία, έμετοι, ερυγές, κολικοειδή άλγη κ.α.

Πώς θεραπεύεται η μετεγχειρητική κήλη;

Στο 50% των περιπτώσεων μια μετεγχειρητική κήλη θα εμφανιστεί εντός του πρώτου έτους από την αρχική επέμβαση. Οι απώτερες κήλες οφείλονται σε δυσλειτουργία του κολλαγόνου της ουλής.

Οι κήλες που εμφανίζονται πρώιμα μετά από λαπαροτομία θα πρέπει να αποκαθίστανται άμεσα, γιατί αλλιώς μεγαλώνουν γρήγορα σε διαστάσεις και τελικά καταλήγουν να αφορούν όλο το μήκος της αρχικής τομής και όσο αυξάνεται το μέγεθος της κήλης τόσο αυξάνονται οι επιπλοκές (έχει υπολογιστεί ότι για κάθε 1 εκ. κήλης αυξάνονται κατά 1 % οι επιπλοκές). Επίσης, όσο υπάρχει μια τέτοια κήλη και δεν επιδιορθώνεται, ατροφούν οι ορθοί κοιλιακοί (γιατί δεν δουλεύουν πια) κάνοντας ακόμη δυσκολότερη την αποκατάσταση.

Γενικά θα πρέπει να λεχθεί ότι η αντιμετώπιση των μετεγχειρητικών κηλών δεν είναι εύκολη υπόθεση και θα πρέπει να διενεργείται από έμπειρους Χειρουργούς, με γνώση εξειδικευμένων τεχνικών σύγκλεισης-αποκατάστασης των κοιλιακών τοιχωμάτων. Η παρουσία παλιάς μεγάλης ουλής ή προηγούμενου πλέγματος αυξάνει τον κίνδυνο επιπλοκών.

Σε κάθε περίπτωση η επέμβαση γίνεται με τοποθέτηση πλέγματος και χρειάζεται στενή παρακολούθηση του ασθενούς για την αποφυγή επιπλοκών. Ανάλογα με το μέγεθος της κήλης και τη συνολική κατάσταση του ασθενούς (αναπνευστικά και καρδιολογικά νοσήματα κυρίως) επιλέγεται η ανοιχτή προσέγγιση, με τοποθέτηση του πλέγματος κάτω από τους ορθούς κοιλιακούς μυς (‘sublay’ technique) ή η λαπαροσκοπική/ρομποτική αποκατάσταση. Σύμφωνα με τις τελευταίες μελέτες οι ελάχιστα επεμβατικές χειρουργικές τεχνικές έχουν σημαντικά πλεονεκτήματα:

• μικρότερη διάρκεια χειρουργικής επέμβασης
• λιγότερες λοιμώξεις χειρουργικού πεδίου και γενικότερα μετεγχειρητικές επιπλοκές
• συντομότερη ενδονοσοκομειακή νοσηλεία
• ταχύτερη ανάρρωση