Κονδυλώματα Πρωκτού (HPV)

Κονδυλώματα: Τί είναι τα κονδυλώματα πρωκτού HPV;

Η λοίμωξη από HPV είναι η πιο συχνά μεταδιδόμενη σεξουαλικώς μεταδιδόμενη λοίμωξη. Ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (Human Papiloma Virus – HPV) έχει περισσότερα από 100 διαφορετικά στελέχη, καθένα από τα οποία ευθύνεται για μια σειρά από παθήσεις, από απλές καλοήθεις όπως οι κοινές μυρμηκιές ή τα θηλώματα (που εμφανίζονται σε σημεία όπου υπάρχει υγρασία και τριβή, όπως η μασχάλη και ο λαιμός) μέχρι και ο καρκίνος του πρωκτού.

Για τα οξυτενή κονδυλώματα κυρίως ευθύνονται τα στελέχη 6 και 11, ενώ τα 16 και 18 είναι αυτά που προκαλούν συνηθέστερα τον καρκίνο του πρωκτού και τραχήλου της μήτρας.

Τα κονδυλώματα είναι ιδιαίτερα μεταδοτικά, καθώς υπολογίζεται ότι η πιθανότητα μετάδοσης από μολυσμένο σύντροφο ανέρχεται σε 65% εντός 1-2 μηνών από την έκθεση του ατόμου. Εμφανίζονται στα γεννητικά όργανα της γυναίκας και του άνδρα, καθώς και στην περιοχή πέριξ αλλά και εντός του πρωκτού. Μεταδίδονται σχεδόν πάντα με τη σεξουαλική επαφή και σπανιότερα με την τριβή και επαφή με μολυσμένα κλινοσκεπάσματα, πετσέτες κλπ.

Ποια είναι τα συμπτώματα πάθησης;

Ο ασθενής συνήθως προσέρχεται στον ιατρό θορυβημένος επειδή αυτός ή η/ο σύντροφός του διαπίστωσαν ψηλαφητικά ή οπτικά την ύπαρξη των χαρακτηριστικών αλλοιώσεων. Κνησμός, άλγος και έκκριση βλέννας μπορεί να συνυπάρχουν. Σε ενδοκολπικά ή ενδοπρωκτικά κονδυλώματα μπορεί να παρατηρούνται μικρο-αιμορραγίες κατά την σεξουαλική επαφή.

Ποια είναι η διάγνωση για τα κονδυλώματα πρωκτού;

Ο ιατρός θα αναζητήσει με επισκόπηση τις χαρακτηριστικές βλάβες-αλλοιώσεις στις ύποπτες περιοχές (αιδοίο, πέος, περίνεο, πρωκτό). Επίσης, οι ασθενείς θα πρέπει να υποβάλλονται σε κολποσκόπηση και τεστ Παπανικολάου ή και πρωκτοσκόπηση, ανάλογα με τα συμπτώματα, την εντόπιση και την έκταση των κονδυλωμάτων.

Ποια είναι η θεραπεία και η αντιμετώπιση της πάθησης;

Η θεραπευτική αντιμετώπιση των κονδυλωμάτων του πρωκτού εξαρτάται από την εντόπιση και την έκταση των αλλοιώσεων, αλλά συνάμα και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τις επιθυμίες της/του ασθενούς. Μπορεί να περιλαμβάνει τη εφαρμογή τοπικών αλοιφών από τον ίδιο τον ασθενή (ποδοφυλλοτοξίνη ή ιμικιμόδη), με ποσοστό επιτυχίας 50-70%, ή την εφαρμογή καυστικών ουσιών πάνω στα κονδυλώματα από τον γιατρό, όπως το διχλωρο-οξικό (BCA) και τριχλωρο-οξικό οξύ (TCA).

Σε μικρές βλάβες μπορεί επίσης να γίνει κρυοπηξία, συνηθέστερα με υγρό άζωτο, μέθοδος σχετικά ανώδυνη και αρκετά αποτελεσματική.

Σε μεγαλύτερες αλλοιώσεις μπορεί να απαιτηθεί η συνδρομή Χειρουργού, ο οποίος καλείται να τις αφαιρέσει ολοκληρωτικά ώστε να μην υποτροπιάσουν, χωρίς όμως παράλληλα να δημιουργηθούν αντιαισθητικές ουλές στις εν λόγω «ευαίσθητες» περιοχές. Ενώ, λοιπόν, παλιότερα χρησιμοποιούταν ευρέως η εκτομή με χειρουργικό νυστέρι ή ηλεκτροδιαθερμία, σήμερα προτιμάται η θεραπεία των οξυτενών κονδυλωμάτων με τη χρήση Laser.

H δέσμη του Laser είναι εστιασμένη, απόλυτα ελεγχόμενη και κατευθυνόμενη στο σωστό σημείο, ώστε να αποφεύγονται εγκαύματα στην περιοχή. Η ενέργεια προσαρμόζεται ανάλογα με τη βλάβη που πρόκειται να θεραπευτεί και εφαρμόζεται χωρίς να έρθει σε επαφή με τα κονδυλώματα, μειώνοντας τον κίνδυνο διασποράς.

Μπορεί να γίνει σε επίπεδο ιατρείου, εφ’ όσον πρόκειται για περιπρωκτικές βλάβες, ενώ για τη σωστή θεραπεία των ενδοπρωκτικών κονδυλωμάτων απαιτείται η χορήγηση αναισθησίας, ώστε να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά όλες οι βλάβες. Ο μετεγχειρητικός πόνος είναι αμελητέος και οι βλάβες επουλώνονται σε διάστημα μερικών ημερών καταλείποντας άριστο κοσμητικό αποτέλεσμα.

Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να βοηθήσουμε τον ασθενή να κατανοήσει ότι απαιτείται υπομονή και επιμονή προκειμένου να αντιμετωπιστεί οριστικά το πρόβλημά του, μιας και οι υποτροπές είναι συχνές.

Προκειμένου, λοιπόν, να μην επανεμφανιστούν τα κονδυλώματα και να μειωθεί ο αριθμός των απαιτούμενων ιατρικών παρεμβάσεων είναι σημαντικό ο ίδιος να εξασφαλίσει την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού του συστήματος, μέσω καλής διατροφής και καλού ύπνου, αποφυγής stress, διακοπής του καπνίσματος και του αλκοόλ, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στον οργανισμό να εξισορροπήσει το ιικό φορτίο του HPV.

Συστήνεται επίσης η αποφυγή ξυρίσματος των νοσούντων αλλά και των πέριξ αυτών περιοχών γιατί οι μικροτραυματισμοί ευνοούν την διασπορά του ιού σε νέα σημεία, ενώ επιθυμητό είναι η αποχή από τη σεξουαλική επαφή ώστε να μην μεταφέρεται ο ιός σε νέες εστίες ή να μεταδίδεται σε άλλα άτομα. Όταν η θεραπεία είναι μακροχρόνια είναι επιβεβλημένη η χρήση προφυλακτικού κατά την επαφή.

Υπάρχει πρόληψη για τα κονδυλώματα πρωκτού: Το εμβόλιο κατά του HPV;

Σημαντική εξέλιξη αποτέλεσε η εισαγωγή του εμβολίου κατά του HPV εδώ και μία και πλέον δεκαετία στο εμβολιαστικό πρόγραμμα αρκετών χωρών. Η μέχρι τώρα εμπειρία έχει δείξει ότι είναι ασφαλές, καλά ανεκτό και ιδιαίτερα αποτελεσματικό στην πρόληψη του καρκίνου τραχήλου μήτρας. Επίσης, σε χώρες με συστηματικό πλαίσιο εμβολιασμού που επιτυγχάνει ευρεία πληθυσμιακή κάλυψη έχει δειχθεί ότι το εμβόλιο έχει σημαντικά οφέλη στη μείωση των κονδυλωμάτων και στα δύο φύλα σε όλες τις ηλικίες.

Συχνές ερωτήσεις/απαντήσεις σχετικά με τα κονδυλώματα πρωκτού