14 Φεβ Πώς ο καρκίνος παχέος εντέρου σε ηλικιωμένους θεραπεύεται επιτυχώς;
Ο καρκίνος παχέος εντέρου είναι η τρίτη πιο κοινή μορφή καρκίνου και στα δύο φύλα και η κύρια αιτία θνησιμότητας που σχετίζεται με τον καρκίνο. Η πάθηση αυτή εξελίσσεται προοδευτικά και «ύπουλα», καθώς ξεκινά ως μια καλοήθης, ανώδυνη ανάπτυξη στο βλεννογόνο που επενδύει το παχύ έντερο, η οποία είναι γνωστή ως πολύποδας. Η μετατροπή ενός πολύποδα σε κακοήθη όγκο μπορεί να συμβεί εξαιτίας διαφόρων επιβαρυντικών παραγόντων. Η κληρονομικότητα, οι ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου όπως η ελκώδης κολίτιδα αλλά και η προχωρημένη ηλικία μπορούν να λειτουργήσουν άκρως επιβαρυντικά. Μάλιστα, ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου κλιμακώνεται με την ηλικία, με την πλειονότητα των περιπτώσεων να εμφανίζονται σε άτομα άνω των 65 ετών. Ο καρκίνος παχέος εντέρου σε ηλικιωμένους ασθενείς αποτελεί πρόκληση ως προς τις επιλογές θεραπείας που μπορούν να εφαρμοστούν.
Γιατί ο καρκίνος παχέος εντέρου εμφανίζεται συχνότερα σε ηλικιωμένους;
Δυστυχώς, η προχωρημένη ηλικία είναι ένας από τους κύριους παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου. Αυτό συμβαίνει λόγω ενός πολύπλοκου συνδυασμού γενετικών, κυτταρικών και περιβαλλοντικών παραγόντων που συσσωρεύονται με την ηλικία. Η γήρανση συνοδεύεται από μείωση των μηχανισμών επιδιόρθωσης του DNA και της ανοσολογικής απόκρισης, γεγονός που αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης μεταλλάξεων στο DNA κατά τη διάρκεια της κυτταρικής αντιγραφής. Οι μεταλλάξεις αυτές συμβάλλουν προοδευτικά στην ανάπτυξη ενός καρκινικού όγκου. Επιπλέον, η παρατεταμένη έκθεση σε περιβαλλοντικές καρκινογόνες βλαβερές ουσίες και οι ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες, όπως η μειωμένη πρόσληψη φυτικών ινών και η αυξημένη κατανάλωση κόκκινου ή επεξεργασμένου κρέατος, συμβάλλει στη χρόνια φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες στο παχύ έντερο, δημιουργώντας ένα ευνοϊκό για την εμφάνιση καρκίνου περιβάλλον.
Παράλληλα, οι ηλικιωμένοι συχνά εμφανίζουν συστηματική φλεγμονή, η οποία μπορεί να ενθαρρύνει την εξέλιξη των προκαρκινικών αλλοιώσεων σε κακοήθεις όγκους. Η παρατεταμένη παρουσία καλοήθων πολύποδων, η οποία είναι πιο συχνή σε άτομα προχωρημένης ηλικίας, αυξάνει επίσης τον κίνδυνο κακοήθους εξαλλαγής με την πάροδο του χρόνου. Σε συνδυασμό με τον γενικά πιο αργό ρυθμό κυτταρικής ανανέωσης, το παχύ έντερο γίνεται πιο ευάλωτο στην ανάπτυξη και την εξέλιξη του καρκίνου.
Θεραπευτικές επιλογές για τον καρκίνο του παχέος εντέρου σε ηλικιωμένους ασθενείς
Η θεραπεία του καρκίνου του παχέος εντέρου εξαρτάται από το στάδιο της νόσου, τη συνολική υγεία του ασθενούς και τις προσωπικές του επιθυμίες. Εάν ο καρκίνος του παχέος εντέρου έχει εκδηλωθεί σε ηλικιωμένους ασθενείς, οι θεραπείες πρέπει να προσαρμόζονται με προσοχή ώστε να εξασφαλίζονται τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα με τις λιγότερες παρενέργειες.
Η χειρουργική επέμβαση είναι η πιο συχνή θεραπεία για καρκίνο του παχέος εντέρου σε πρώιμο στάδιο. Ο στόχος είναι η αφαίρεση του προσβεβλημένου τμήματος του παχέος εντέρου ή του ορθού, μαζί με τους γειτονικούς λεμφαδένες. Σε προχωρημένα στάδια, η χειρουργική επέμβαση μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση συμπτωμάτων, όπως η απόφραξη του εντέρου, ακόμα και αν δεν είναι δυνατή η πλήρης ίαση του καρκίνου. Βέβαια, η χειρουργική επέμβαση δύναται να πραγματοποιηθεί σε ηλικιωμένους ασθενείς μόνο εφόσον η κατάσταση του ασθενούς και οι τυχόν συννοσηρότητες το επιτρέπουν. Ο Γενικός Χειρουργός στον Πειραιά Δρ. Γεώργιος Γεωργίου αντιμετωπίζει τον καρκίνο του παχέος εντέρου χειρουργικά, εφόσον βέβαια υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες. Πάντα επιλέγεται η βέλτιστη χειρουργική τεχνική αφού έχει προηγηθεί ενδελεχής προεγχειρητικός έλεγχος και έχουν αξιολογηθεί όλες οι πιθανές παράμετροι.
Η χημειοθεραπεία εφαρμόζεται συχνά μετά τη χειρουργική επέμβαση για τη μείωση του κινδύνου επανεμφάνισης ή για τη διαχείριση καρκίνου σε προχωρημένο στάδιο. Ωστόσο, οι ηλικιωμένοι ασθενείς είναι πιο ευάλωτοι στις τοξικές παρενέργειες της χημειοθεραπείας, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν κόπωση, ναυτία και αυξημένο κίνδυνο λοιμώξεων. Για την ελαχιστοποίηση αυτών των κινδύνων, συχνά απαιτείται η προσαρμογή της δόσης του φαρμάκου της χημειοθεραπείας ή η επιλογή πιο ήπιων φαρμακευτικών σχημάτων. Αντίστοιχα, και η ανοσοθεραπεία μπορεί να αποβεί ωφέλιμη στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, ώστε αυτό να μπορέσει να καταπολεμήσει πιο έντονα την κακοήθεια.
Εάν ο καρκίνος του παχέος εντέρου σε ηλικιωμένους ασθενείς είναι τελικού σταδίου, οι προσπάθειες φροντίδας επικεντρώνονται στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει τη διαχείριση του πόνου, την αντιμετώπιση τυχόν αποφράξεων του εντέρου και την παροχή συναισθηματικής και ψυχολογικής υποστήριξης.
Παράγοντες που θα πρέπει να ληφθούν υπόψιν
Εάν ο καρκίνος του παχέος εντέρου έχει πλήξει ηλικιωμένους ασθενείς, η λειτουργική και όχι η χρονολογική ηλικία θα πρέπει να καθορίζει τις θεραπευτικές προσπάθειες, καθώς η χρονολογική ηλικία από μόνη της είναι κακός προγνωστικός δείκτης ανθεκτικότητας στη θεραπεία του καρκίνου. Θα πρέπει να καταβληθεί μεγάλη προσπάθεια για την αξιολόγηση της λειτουργικότητας και τη διατήρησή της κατά τη διάρκεια της θεραπείας των ηλικιωμένων. Όταν το σώμα τίθεται υπό πίεση από ασθένεια ή θεραπείες, οι λειτουργικοί περιορισμοί μπορεί να αποκαλυφθούν. Αυτή η διαδικασία λειτουργικής έκπτωσης εκφράζεται κλινικά ως αδυναμία, μια κατάσταση αυξημένης ευπάθειας στο στρες με αυξημένο κίνδυνο δυσμενών εκβάσεων κατά τη θεραπεία του καρκίνου.
Γενικά, ο καρκίνος του παχέος εντέρου στους ηλικιωμένους παρουσιάζει σημαντικές προκλήσεις και περιορισμούς, αλλά είναι διαχειρίσιμος με τη σωστή προσέγγιση. Υπάρχουν πολλές αποτελεσματικές θεραπείες διαθέσιμες, ενώ μια έμπειρη ομάδα γενικών χειρουργών και ογκολόγων μπορεί να βοηθήσει να καθοδηγήσει τον ηλικιωμένο ασθενή σε κάθε βήμα. Στόχος είναι σε κάθε περίπτωση να δημιουργηθεί ένα θεραπευτικό σχέδιο που σέβεται τις επιθυμίες του ασθενούς και βελτιώνει την ποιότητα ζωής του.